Jakie są znane zwyczaje andrzejkowe?

Andrzejki przypadają na noc z 29 na 30 listopada. Wciąż cieszą się one dużą popularnością. Z tym dniem związane są różnego rodzaju zwyczaje. Co warto wiedzieć o Andrzejkach i ich tradycjach?

Tradycja

Tak naprawdę nie wiadomo dokładnie, skąd pochodzi tradycja wróżb andrzejkowych. Cieszyły się one już jednak popularnością na terenie całej Europy w XII wieku. Patron święta, święty Andrzej, był znany też jako patron panien, które pragną wyjść za mąż. To wtedy przypada wspomnienie śmierci Andrzeja Apostoła, który prowadził działalność misjonarską nad Morzem Czarnym. W Andrzejki szczególną popularnością cieszą się wróżby dziewczęce dotyczące małżeństwa i miłości. Niegdyś były one traktowane bardzo poważnie i potępiane przez Kościół. Przed ich rozpoczęciem często odmawiano najpierw modlitwę do św. Andrzeja. Obecnie traktuje się je jako zabawę. Najpopularniejsze zwyczaje andrzejkowe to:

• lanie wosku,
• rzucanie karteczkami,
• łódki na wodzie,
• szpilki,
• wróżenie z butów.

Lanie wosku

To chyba najpopularniejszy zwyczaj związany z Andrzejkami. Do miski z wodą leje się roztopiony wosk i czeka na jego zaschnięcie. Powstałą formę należy delikatnie wyjąć i zapalić latarkę lub lampę. Wosk przybiera różne kształty, które w zależności od interpretacji mogą mieć dla danej osoby różne znaczenie.

Rzucanie karteczkami

Ta tradycja jest nieco mniej popularna niż poprzednia. Na małych karteczkach pisze się wybrane imiona płci przeciwnej. Kartki należy rzucić za siebie, a imię zapisane na tej, która wylądowała najbliżej, to imię przyszłego partnera bądź partnerki.

Łódki na wodzie

Do tej wróżby potrzebne będą łódki wykonane z papieru. Mogą to być też łupinki orzecha. Na każdej łódce pisze się imie swoje lub płci przeciwnej, w zależności od tego czy wróży się samemu czy w grupie osób. Jeśli udział w zabawie bierze grupa, łódki puszcza się na wodzie. Te, które spotkają się ze sobą, należą do osób, które mogą być razem w przyszłości. Osoby, które są same, robią kilka łódek – jedną z imieniem swoim, a resztę z imionami osób, które podobają się uczestnikowi zabawy. Reszta wygląda podobnie jak w opisanym już przypadku. 

Szpilki

Ta wróżba wymaga przygotowania opakowania szpilek. Rozsypuje się je na stole tyle razy, aż powstanie z nich jakaś litera. Tak naprawdę konieczne jest uzbrojenie się w cierpliwość, ponieważ może to nie stać się szybko. Każda litera ma swoje znaczenie, np. A to podróż, E – sukcesy w nauce, H – szczęście w miłości, K – sukcesy na gruncie towarzyskim lub zawodowym, L – ryzyko spotkania złodzieja itp. Mogą to więc być zarówno rzeczy pozytywne, jak i negatywne.

Wróżenie z butów

Uczestnicy tej zabawy muszą zdjąć po jednym bucie i ustawić go w kącie pokoju naprzeciwko drzwi. Buty przestawia się jeden po drugim. Uczestniczka bądź uczestnik, którego but przekroczy próg jako pierwszy, najszybciej wyjdzie za mąż lub ożeni się.

Oczywiście z Andrzejkami wiąże się jeszcze wiele innych tradycji, a wymienione wróżby cieszą się największą popularnością. Należy pamiętać o tym, by traktować je z dystansem, jako zabawę. Kultywowanie tych zwyczajów to obecnie po prostu okazja do spędzenia miło czasu w ulubionym gronie. W Polsce istnieje wiele tradycji zaczerpniętych z dawnych czasów, które mogą też różnić się od siebie w zależności od regionu. Warto je poznawać i być świadomym, skąd się wzięły oraz ile znaczyły dla naszych przodków. Więcej można o nich przeczytać m.in. w serwisach internetowych poświęconych tej tematyce czy usłyszeć z opowieści starszych członków rodziny.